Przyjrzyjmy się bliżej zasobom wodnym w Polsce. Z jakimi zagrożeniami i wyzwaniami mierzy się polska gospodarka wodna? W jaki sposób zmiany klimatu dotykają kwestii związanych z zasobami wodnymi w Polsce?

Cztery pory roku?

Na pierwszy rzut oka wydaje się, że niewiele się zmieniło na przestrzeni lat, bo przecież nadal występują 4 pory roku, pada deszcz/śnieg, świeci słońce, rzeki, jeziora, morze są wypełnione wodą. Ale czy rzeczywiście? Jeśli przyjrzymy się sytuacji z bliższa, zauważymy, że zmieniło się wiele. Oprócz zanieczyszczeń i eksploatacyjnej działalności człowieka, zmienił się przede wszystkim charakter opadów oraz zatraciły się jasne granice pomiędzy występowaniem 4 pór roku.

Coraz mniejsze wrażenie robi na nas śnieg w kwietniu, czy dodatnie temperatury w grudniu. Już tak mocno nie dziwią suche i upalne lata jednego roku, a nawałnice i liczne potopienia w kolejnych latach. Suma opadów w Polsce nie ulega aż tak drastycznym zmianom i wahaniom, ale w znaczący sposób zmienił się charakter opadów. Zamiast częstych, ale niewielkich opadów, występują opady nagłe i obfite. To sprawia, że pomiędzy poszczególnymi ulewami występują okresy suszy, podczas których gleba wysycha. W przypadku obfitych opadów, zbyt suche podłoże nie przyjmuje tak dużej ilości wody w jednym momencie. Dlatego woda ta zamiast wsiąkać w głąb kolejnych warstw gleby i zasilać wody gruntowe, spływa do rzek. A to z kolei powoduje zagrożenie powodziami. Stąd z jednej strony mamy do czynienia z suszami, a z drugiej z powodziami.

Dlaczego rzeki są tak ważne?

Nim przejdziemy do kwestii stricte związanej z zanieczyszczeniem rzek, warto zwrócić uwagę na niebagatelne znaczenie samej obecności rzek i pełnionych przez nie funkcji. Po pierwsze, obszary nadrzeczne stanowią jedne z najkorzystniejszych rejonów dla rozwoju rolnictwa ze względu na żyzne gleby i łatwą dostępność do wód. Po drugie, naturalne rzeki i otaczające je mokradła efektywnie wychwytują i usuwają zanieczyszczenia ze środowiska. Wreszcie rzeki i ich doliny są miejscem życia wielu gatunków roślin i zwierząt.

Fakt: Rzeki w Polsce zaspokajają około 84% zapotrzebowania na wodę (pozostałe 16% potrzeb zaspokajane jest z wód gruntowych). To znaczy, że potencjał rzek jest wielki i nie należy go bagatelizować, choć zjawisko braku poszanowania niestety zdarza się coraz częściej.

Co stanowi o kiepskiej kondycji polskich wód?
Zaśmiecenia, odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków z gospodarstw domowych, słabe oczyszczanie wód przez oczyszczalnie ścieków oraz niska sanitacja (system kanalizacji) wsi i obszarów wiejskich to czynniki, które bezpośrednio wpływają na kiepską kondycję polskich rzek.

Polskie rzeki zanieczyszczane są głównie poprzez ścieki przemysłowe oraz ścieki z gospodarstw domowych, a także przez niebezpieczne substancje, w tym metale ciężkie, pestycydy oraz toksyczne chemikalia. Jak się okazuje coraz częściej do wody trafiają także farmaceutyki. W okresie zimowym rzeki zanieczyszczane są jonami chloru, które pochodzą głównie ze stosowania soli drogowej. Zanieczyszczenia wód są rozprowadzane do różnych ekosystemów i niestety stanowią poważne zagrożenie dla organizmów wodnych. Często prowadzą do zatruć wielu organizmów żywych.

Wody podziemne w Polsce
Woda gruntowa jest jednym z najcenniejszych zasobów naturalnych naszej Planety. Wody podziemne to cenne zasoby, które są przefiltrowane i nie podlegają bezpośrednim wpływom czynników atmosferycznych. Zasilają je wody opadowe, które przefiltrowują się przez warstwy przepuszczalne i zatrzymują nad warstwami nieprzepuszczalnymi.

Korzyści płynące z wód podziemnych
Zasoby wodne Polski są bogate w wody podziemne, są one niezwykle istotnym źródłem zasilania rzek i jezior w okresach, w których nie występują opady. Ponadto wpływają pozytywnie na warunki życia roślinności łąkowej i bagiennej. Oprócz tego wody podziemne są również znane ze swoich właściwości zdrowotnych i leczniczych. W wielu częściach kraju występują podziemne wody mineralne, które charakteryzują się wysokim stężeniem rozpuszczonych związków chemicznych, stając się silnie zmineralizowane.

Więcej przeczytasz pod linkiem: https://ekonsument.pl/a67238_zasoby_wodne_w_polsce.html
Więcej o projekcie People&Planet przeczytasz tutaj: https://ekonsument.pl/woda